مقایسه Next.js و React | تفاوتها، مزایا و کاربرد هرکدام در توسعه وب
کدام فریمورک برای سئو و عملکرد بهتر است: React یا Next.js؟
در این مقاله به تفاوتها و شباهتهای بین React و Next.js میپردازیم؛ فریمورکی مدرن که توسط شرکتهایی مانند TikTok، Hulu و Nike برای افزایش سرعت و عملکرد وباپلیکیشنهای خود استفاده میشود. همچنین یاد میگیریم چه زمانی و چگونه از Next.js استفاده کنیم و با مفاهیمی مانند رندرینگ، مسیرها (Routing)، صفحات و ناوبری در این فریمورک آشنا میشویم.
چرا باید Next.js را بشناسیم؟
Next.js یک فریمورک فوقالعاده سریع و قدرتمند بر پایه React است که توسط وبسایتهای بزرگ و دادهمحور مثل Hulu و Netflix مورد استفاده قرار گرفته است. اگر پیشتر با React کار کردهاید، آشنایی با Next.js برای شما یک گام مهم در مسیر توسعهی حرفهایتر وب محسوب میشود.
هر دو ابزار React و Next.js در ایجاد رابطهای کاربری (UI) مؤثر هستند، اما Next.js امکانات بیشتری نسبت به React دارد و ساختار آن منظمتر و هدفدارتر طراحی شده است. به همین دلیل برای وبسایتهایی که تمرکز زیادی روی بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO) یا پیشرندرینگ محتوا دارند، انتخابی ایدهآل محسوب میشود.
مقایسه کلی React و Next.js
React در سال ۲۰۱۳ معرفی شد و اکنون یکی از محبوبترین کتابخانههای جاوااسکریپت در دنیاست. در مقابل، Next.js که در سال ۲۰۱۶ عرضه شد، با وجود سن کمتر، رشد سریعی را تجربه کرده است. این فریمورک تا اکتبر ۲۰۲۳ بیش از ۱۱۳ هزار ستاره در GitHub و میلیونها دانلود هفتگی در npm داشته است. در ادامه به مقایسه عملکردی React و Next.js میپردازیم تا بدانیم هرکدام در چه شرایطی برتری دارند:
۱. سرعت توسعه
Next.js امکانات متنوعی را بهصورت آماده در اختیار توسعهدهندگان قرار میدهد که روند ساخت اپلیکیشنهای React را سادهتر و سریعتر میکند. از زمان معرفی کامپایلر اختصاصی در نسخه ۱۲، سرعت بیلد (Build) پروژهها به شکل قابلتوجهی افزایش یافته است. در نتیجه، زمان انتظار برای رفرش شدن کدها کمتر شده و تجربه کاری توسعهدهندگان روانتر و لذتبخشتر شده است.
۲. واکشی داده و زمان بارگذاری
Next.js میتواند دادهها را در سمت سرور واکشی کرده و صفحه را با اطلاعات کامل به مرورگر بفرستد. این ویژگی باعث میشود زمان بارگذاری اولیه صفحات کاهش پیدا کند و کاربر سریعتر به محتوای مورد نظر خود دسترسی داشته باشد. این در حالی است که در React خالص، همهی دادهها در سمت کاربر لود میشوند که معمولاً کندتر است.
۳. رندرینگ و سئو
در React، رندرینگ بهصورت سمت کاربر (Client-Side Rendering) انجام میشود، اما Next.js از رندرینگ سمت سرور (Server-Side Rendering) و پیشرندرینگ (Pre-rendering) پشتیبانی میکند. این یعنی صفحات پیش از ارسال به مرورگر، در سرور ساخته میشوند و موتورهای جستجو میتوانند آنها را راحتتر بخوانند و ایندکس کنند. به همین دلیل Next.js یک گزینه عالی برای وبسایتهایی است که سئو برای آنها اهمیت بالایی دارد.
۴. مسیریابی
در React برای مدیریت مسیرها باید از کتابخانههایی مانند React Router استفاده کرد، اما Next.js یک سیستم مسیریابی خودکار و ساختاریافته دارد که براساس فایلها و پوشهها کار میکند. این ساختار اگرچه انعطاف کمتری نسبت به React دارد، اما راهاندازی صفحات و مسیرها را بسیار سادهتر میکند.
میخوای بدون دردسر پروژهت رو با Next.js یا React بسازی؟
کافیه توی لَنسریفای پروژهت رو ثبت کنی تا حرفهایها برات انجامش بدن 👇
🚀 ثبت پروژه
چه زمانی از React و چه زمانی از Next.js استفاده کنیم؟
React برای ساخت برنامههایی مانند داشبوردهای کاربری، ابزارهای داخلی سازمانها، سامانههای مدیریتی و پروژههای دادهمحور گزینهای مناسب است. در مقابل، Next.js زمانی درخشان عمل میکند که پروژه به سرعت بالا، سئو قوی و رندرینگ سمت سرور نیاز داشته باشد. نمونههای مناسب برای استفاده از Next.js عبارتاند از: فروشگاههای اینترنتی، اپلیکیشنهای شبکههای اجتماعی، سیستمهای رزرو بلیت، پلتفرمهای آموزشی و سایتهای محتوایی با ترافیک بالا.
روشهای رندرینگ در Next.js
مقدمهای بر مفهوم رندرینگ
رندرینگ (Rendering) فرآیندی است که طی آن کد React به HTML تبدیل میشود تا مرورگر بتواند رابط کاربری صفحه (UI) را به کاربر نمایش دهد. در Next.js سه روش اصلی برای رندرینگ وجود دارد:
- رندرینگ سمت کاربر (Client-Side Rendering یا CSR)
- رندرینگ سمت سرور (Server-Side Rendering یا SSR)
- تولید صفحات ایستا (Static Site Generation یا SSG)
همچنین Next.js قابلیت دیگری به نام بازسازی ایستای افزایشی (Incremental Static Regeneration یا ISR) دارد که ترکیبی از SSR و SSG است و باعث افزایش سرعت و کاهش بار سرور میشود. تمام این روشها زیرمجموعهی مفهومی به نام پیشرندرینگ (Pre-rendering) هستند، یعنی HTML صفحات پیش از ارسال به مرورگر، در سمت سرور یا در زمان ساخت (Build Time) تولید میشود. یکی از مزایای مهم Next.js این است که به صورت ذاتی از پیشرندرینگ React پشتیبانی میکند.
۱. رندرینگ سمت کاربر (Client-Side Rendering – CSR)
در برنامههای React معمولی (React خالص یا Vanilla React)، رندرینگ بهصورت پیشفرض در سمت کاربر انجام میشود. یعنی مرورگر کاربر با اجرای جاوااسکریپت، HTML صفحه را تولید میکند. به بیان سادهتر، کاربر ابتدا یک فایل HTML خالی دریافت میکند و مرورگر او با اجرای کدهای جاوااسکریپت، محتوای واقعی را نمایش میدهد. رابط کاربری زمانی ظاهر میشود که کل فرآیند رندر و «هیدریشن» (Hydration) کامل شود.
در Next.js نیز میتوان از CSR استفاده کرد، معمولاً زمانی که دادهها فقط در مرورگر مورد نیاز هستند و به سئو وابسته نیستند. در این حالت از توابعی مانند useEffect یا کتابخانههایی مثل useSWR استفاده میشود تا دادهها در سمت کاربر دریافت شوند.
مزایا:
- تعاملپذیری بالا (مناسب برای برنامههای پویا و تکصفحهای)
- بهروزرسانی سریع دادهها در لحظه
معایب:
- بارگذاری اولیه کندتر
- سئوی ضعیفتر چون محتوای HTML در سمت کاربر تولید میشود و موتورهای جستجو ممکن است آن را بهدرستی ایندکس نکنند.
۲. رندرینگ سمت سرور (Server-Side Rendering – SSR)
در روش SSR، HTML صفحه در سرور ساخته میشود و سپس به مرورگر ارسال میگردد. این یعنی کاربر از همان ابتدا محتوای کامل صفحه را میبیند و منتظر اجرای جاوااسکریپت نمیماند. پس از آن، مرورگر فرآیند هیدریشن را انجام میدهد تا صفحه قابل تعامل شود. در Next.js میتوان با افزودن تنظیمات ساده به هر صفحه، SSR را فعال کرد. این کار معمولاً با استفاده از تابع getServerSideProps() انجام میشود.
مزایا:
- سئوی بسیار قویتر، زیرا موتورهای جستجو به HTML کامل دسترسی دارند.
- تجربه کاربری بهتر به دلیل بارگذاری سریع محتوای اولیه.
معایب:
- فشار بیشتر روی سرور (چون در هر درخواست، صفحه باید در سرور تولید شود).
- افزایش زمان پاسخدهی در ترافیک بالا.
زمان استفاده از SSR:
زمانی که محتوای صفحه باید در هر درخواست بهروزرسانی شود، مانند داشبوردهای شخصی، دادههای لحظهای یا صفحات پروفایل کاربر.
۳. تولید سایت ایستا (Static Site Generation – SSG)
در روش SSG، تمام صفحات در زمان Build (یعنی هنگام ساخت پروژه) تولید و ذخیره میشوند. به این ترتیب کاربر هنگام بازدید از سایت، HTML آماده را از حافظه کش یا CDN دریافت میکند و هیچ نیازی به تولید مجدد صفحه در سرور نیست. Next.js امکان SSG را با استفاده از توابع getStaticProps() و getStaticPaths() فراهم میکند. تابع دوم برای تعریف مسیرهای صفحات ایستا مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایا:
- سرعت بارگذاری فوقالعاده بالا
- قابلیت کش شدن در CDNها
- مناسب برای سایتهای محتوایی و بلاگها
معایب:
- نیاز به Build مجدد در صورت تغییر دادهها
- مناسب نبودن برای دادههای لحظهای یا پویا
نمونه استفاده:
وبسایتهای خبری، مستندات، صفحات بلاگ و فروشگاههایی با محصولات ثابت.
۴. بازسازی ایستای افزایشی (Incremental Static Regeneration – ISR)
ISR ترکیبی هوشمندانه از دو روش SSG و SSR است. در این حالت، صفحات در ابتدا بهصورت ایستا تولید میشوند، اما میتوان آنها را پس از گذشت زمان مشخصی بهطور خودکار بازسازی کرد. به بیان دیگر، کاربران همیشه محتوای کششده را مشاهده میکنند، اما در پشتصحنه، سرور نسخهی جدید صفحه را تولید میکند و در دفعات بعدی نمایش میدهد. این ویژگی به توسعهدهندگان اجازه میدهد از مزایای سرعت بالای SSG و بهروزرسانی خودکار SSR بهصورت همزمان بهرهمند شوند.
مزایا:
- کاهش بار سرور
- سرعت بسیار بالا مشابه سایتهای ایستا
- محتوای همیشه بهروز بدون نیاز به Build مجدد پروژه
زمان استفاده از ISR:
برای سایتهایی که محتوای آنها هرچند وقت یکبار تغییر میکند، مثل فروشگاههای آنلاین، وبسایتهای خبری یا صفحهی محصولات.
جمعبندی روشهای رندرینگ در Next.js
| روش رندرینگ | مکان ساخت HTML | مناسب برای | مزیت اصلی | نقطه ضعف |
|---|---|---|---|---|
| CSR | مرورگر کاربر | برنامههای تعاملی | انعطافپذیری بالا | سئوی ضعیفتر |
| SSR | سرور | صفحات پویا و شخصی | سئوی عالی | بار زیاد روی سرور |
| SSG | زمان Build | صفحات ثابت | سرعت بسیار بالا | نیاز به Build مجدد |
| ISR | سرور + کش | وبسایتهای پویا | تعادل بین سرعت و بهروزرسانی | تنظیمات پیچیدهتر |
سئو، راهاندازی و ساختار مسیرها در Next.js
سئو در Next.js
یکی از بزرگترین مزایای Next.js، سرعت بالا و توانایی پیشرندر کردن تمام صفحات وبسایت است. این موضوع باعث میشود موتورهای جستجو مانند گوگل بتوانند صفحات سایت را سریعتر و دقیقتر بخزند (crawl) و ایندکس کنند. از دید سئو، هرچه محتوای صفحه زودتر و کاملتر در دسترس خزندههای گوگل باشد، رتبهی بالاتری در نتایج جستجو کسب خواهد کرد.
مطالعات نشان دادهاند که وبسایتهایی با سئوی بهتر، میزان کلیک بالاتری دارند. بهعنوان مثال، نتایج رتبهی اول در گوگل بهطور میانگین ۲۷.۶٪ نرخ کلیک (CTR) دارند، در حالی که نتیجهی دهم تنها حدود ۲.۴٪ CTR دارد. در مقابل، وبسایتهایی که با React خالص ساخته میشوند و حجم زیادی از جاوااسکریپت برای رندر دارند، معمولاً با چالشهای ایندکس شدن مواجهاند، زیرا محتوای واقعی بعد از اجرای جاوااسکریپت ظاهر میشود. Next.js با پشتیبانی بومی از رندرینگ سمت سرور (SSR) و تولید محتوای ایستا (SSG)، این مشکل را حل میکند و باعث میشود صفحات شما هم از نظر موتورهای جستجو و هم از نظر کاربر، سریع و قابل اعتماد باشند.
نتیجه:
Next.js هم رتبه سئو را بهبود میدهد و هم تجربهی کاربری (UX) را با کاهش زمان بارگذاری ارتقا میبخشد — ترکیبی ایدهآل برای هر وبسایت مدرن.
شروع کار با Next.js
حالا که با مزایای فنی و سئوی Next.js آشنا شدیم، بیایید نحوهی راهاندازی یک پروژه جدید را قدم به قدم بررسی کنیم. قبل از شروع، مطمئن شوید که آخرین نسخهی Node.js روی سیستم شما نصب شده است. برای بررسی نسخه، کافی است در ترمینال دستور زیر را وارد کنید:
node --version برای ساخت یک پروژه جدید در Next.js، دو روش اصلی وجود دارد:
- راهاندازی خودکار (Automatic Setup) با تنظیمات از پیش تعریفشده
- راهاندازی دستی (Manual Setup) با پیکربندی سفارشی
برای شروع سریعتر، از روش خودکار استفاده میکنیم. ابزار CLI رسمی Next.js یعنی create-next-app این کار را برای ما انجام میدهد.
دستور ساخت پروژه با پشتیبانی از TypeScript بهصورت زیر است:
npx create-next-app@latest --typescript پس از اجرای دستور، از شما نام پروژه پرسیده میشود. توجه کنید که نام پروژه باید فقط شامل حروف کوچک باشد و بهجای فاصله از خط تیره استفاده کنید. برای مثال:
next-js-tutorial پس از پایان نصب، پیغام موفقیت در ترمینال نمایش داده میشود و ساختار پروژهی شما آماده است.
ساختار پوشهها در Next.js
در پروژه جدید، Next.js ساختاری مشخص و سازمانیافته دارد که شامل بخشهای زیر است:
- pages/: شامل صفحات اصلی سایت (هر فایل در این پوشه معادل یک مسیر است).
- pages/api/: شامل مسیرهای API سمت سرور.
- public/: شامل فایلهای عمومی مانند تصاویر و فونتها.
- styles/: شامل فایلهای CSS و استایلهای سفارشی.
این ساختار منظم باعث میشود مدیریت پروژه سادهتر شود و از ابتدا، اصول بهترین معماری در آن رعایت گردد.
سیستم مسیریابی در Next.js
برخلاف React که برای مسیرها باید از کتابخانههایی مانند React Router استفاده شود، در Next.js مسیریابی مبتنی بر فایل (File-based Routing) بهصورت داخلی وجود دارد.
یعنی هر فایل در پوشهی pages، بهصورت خودکار به یک مسیر (Route) تبدیل میشود.
بهطور مثال:
- فایل
pages/index.tsxمعادل مسیر/است (صفحهی اصلی). - فایل
pages/about-us.tsxمعادل مسیر/about-usاست.
دو روش برای افزودن مسیر جدید وجود دارد:
- ایجاد مستقیم یک فایل با پسوند
.tsxدر پوشهیpages. - ساخت یک پوشه جدید در
pagesو افزودن فایلindex.tsxدرون آن (در این حالت مسیر پوشه بهعنوان Route در نظر گرفته میشود).
مثال ساده از مسیر در Next.js
فرض کنید میخواهیم صفحهای با عنوان «درباره ما» ایجاد کنیم. کافی است فایل زیر را بسازیم:
pages/about-us.tsx و در آن بنویسیم:
const AboutUs = () => {
return (
<div>
<h1>About Us Example Page</h1>
</div>
);
};
export default AboutUs; حالا با اجرای پروژه، صفحهی جدید در مسیر زیر در دسترس است:
http://localhost:3000/about-us مسیرهای تو در تو (Nested Routes)
مسیرهای تو در تو برای زمانی مفیدند که بخواهید چند لایه از صفحات را داشته باشید، مثلاً وقتی کاربر روی یک آیتم کلیک میکند و فقط محتوای بخش میانی تغییر کند اما هدر و فوتر ثابت بماند.
ساختار زیر یک مثال از مسیر تو در تو است:
pages/
├── parent/
│ └── child.tsx در این حالت، مسیر /parent/child ساخته میشود.
مسیرهای پویا (Dynamic Routes)
گاهی مسیرها از قبل مشخص نیستند و باید براساس دادهها ایجاد شوند. Next.js این مسئله را با مسیرهای پویا حل میکند. به عنوان مثال، فرض کنید میخواهیم مسیر /product/[productId] داشته باشیم، تا برای هر محصول یک صفحهی جداگانه ایجاد شود. کافی است در پوشهی pages/product/ فایلی با نام [productId].tsx بسازیم.
حالا با وارد کردن آدرس
/product/test123 متغیر productId برابر با test123 خواهد بود و میتوانیم محتوای مربوط به آن محصول را نمایش دهیم.
همچنین میتوان مسیرهای پویا و تو در تو را با هم ترکیب کرد، مثل مسیر زیر:
pages/post/[postId]/[comment].tsx که برای نمایش کامنتهای هر پست وبلاگ کاربرد دارد.
ناوبری (Navigation) در Next.js
برای جابهجایی بین صفحات داخلی در Next.js، باید از کامپوننت اختصاصی Link استفاده کرد، نه تگ <a> ساده. کامپوننت Link ضمن ساده بودن، دادههای لازم برای صفحه مقصد را پیشبارگذاری (Prefetch) میکند. یعنی وقتی کاربر روی لینک میرود (حتی قبل از کلیک)، دادهها در پسزمینه بارگذاری میشوند تا صفحه سریعتر باز شود.
مثلاً برای لینک دادن به صفحه «درباره ما»:
import Link from 'next/link';
<p>Here's our example <Link href="/about-us">About Us</Link> page</p> این روش باعث میشود کاربر تجربهای بسیار سریعتر و نرمتر هنگام ناوبری در سایت داشته باشد.
جمعبندی و پرسشهای متداول درباره Next.js و React
قدرت واقعی Next.js در پروژههای مدرن
انتخاب یک فریمورک مناسب برای توسعه وبسایت همیشه تصمیمی مهم است. هر دو ابزار React و Next.js مزایای قابل توجهی دارند، اما هدف و نیاز پروژه تعیین میکند کدام گزینه بهتر است. اگرچه Next.js نسبت به React «نظردهیشدهتر» (Opinionated) است و انعطافپذیری کمتری دارد، اما در مقابل مجموعهای از قابلیتهای آماده را در اختیار توسعهدهندگان قرار میدهد که برای پروژههای پیشرفته با نیاز به سئو، سرعت و پیشرندرینگ کاملاً ایدهآل است.
با یادگیری اصول پایهای Next.js، میتوانید وبسایتهایی بسیار سریعتر، پایدارتر و با رتبهی سئوی بالاتر نسبت به اپلیکیشنهای React خالص ایجاد کنید.
پرسشهای متداول (FAQ)
در این بخش به مهمترین سوالاتی که ممکن است هنگام مقایسه Next.js و React برایتان پیش بیاید پاسخ میدهیم.
1. چرا باید از Next.js استفاده کنیم؟
Next.js ساخت رابطهای کاربری وب را آسانتر میکند و امکاناتی فراتر از React به شما میدهد. این فریمورک جامعهی کاربری فعالی دارد، مستندات بسیار کاملی ارائه میدهد و روزبهروز در میان توسعهدهندگان فرانتاند محبوبتر میشود.
2. آیا React بهتر از Next.js است؟
خیر، React بهطور کلی بهتر از Next.js نیست و برعکس. هر دو ابزار قدرتمند هستند، اما انتخاب بین آنها به نوع پروژه بستگی دارد. اگر وبسایت شما تمرکز زیادی بر سئو و سرعت بارگذاری اولیه دارد، Next.js گزینهی مناسبتری است. اما اگر به دنبال آزادی عمل بیشتر و انعطاف بالا در طراحی هستید، React گزینهی خوبی خواهد بود.
3. چرا Next.js نسبت به React برتری دارد؟
Next.js بهصورت ذاتی از قابلیتهایی مانند پیشرندرینگ، رندرینگ سمت سرور و تولید محتوای ایستا پشتیبانی میکند. این فریمورک باعث افزایش سرعت توسعه، کاهش زمان بارگذاری صفحات و بهبود عملکرد کلی سئو میشود.
4. تفاوت اصلی بین Next.js و React چیست؟
React یک کتابخانهی جاوااسکریپت برای ساخت رابطهای کاربری پویا است، در حالی که Next.js یک فریمورک کامل مبتنی بر React محسوب میشود که قابلیتهای زیادی را به آن اضافه میکند. در واقع، Next.js همان React است، اما با امکاناتی مثل مسیریابی داخلی، SSR، SSG، پشتیبانی از TypeScript و مدیریت خودکار منابع.
5. Next.js چه مشکلاتی را حل میکند؟
Next.js بسیاری از چالشهای رایج در توسعهی وب را از بین میبرد:
- مشکل سئوی ضعیف در اپلیکیشنهای SPA
- بارگذاری کند محتوای اولیه
- پیچیدگی تنظیم مسیرها و ساختار فایلها
با استفاده از پیشرندرینگ و SSR، صفحات سریعتر لود میشوند و تجربهی کاربری بهمراتب بهتری ارائه میشود.
6. چرا هنوز بسیاری از توسعهدهندگان React را انتخاب میکنند؟
React نسبت به Next.js انعطافپذیری بیشتری دارد و سالهاست که جامعهای گسترده از توسعهدهندگان، منابع آموزشی و کتابخانههای جانبی را پیرامون خود ساخته است. برای پروژههایی که سئو یا سرعت رندر اهمیت کمتری دارد و نیاز به کنترل کامل در معماری وجود دارد، React همچنان گزینهای عالی است.
7. آیا React و React.js یکسان هستند؟
بله، هر دو نام به یک کتابخانه اشاره دارند. React.js نام کاملتر و رسمیتر آن است.
8. آیا Next.js یک فریمورک است؟
بله، Next.js یک فریمورک متنباز (Open Source) مبتنی بر React است که به توسعهدهندگان کمک میکند وبسایتها و اپلیکیشنهایی با عملکرد بالا، سئو قوی و سرعت بینظیر بسازند.
نتیجهگیری نهایی
React و Next.js هر دو ابزارهایی قدرتمند برای توسعهی رابطهای کاربری مدرن هستند. تفاوت اصلی در این است که React فقط پایهی ایجاد UI را فراهم میکند، اما Next.js بر روی آن یک اکوسیستم کامل از امکانات ضروری مانند سئو، مسیریابی، رندرینگ سمت سرور، و تولید محتوای ایستا میسازد.
اگر به دنبال ساخت یک وبسایت سریع، سئو محور و حرفهای هستید، Next.js انتخاب بهتری است. اما اگر پروژهای نیاز به ساختار کاملاً سفارشی دارد و سئو در اولویت نیست، React آزادی عمل بیشتری به شما میدهد.
پیشنهاد برای توسعهدهندگان
اگر در حال شروع پروژه جدیدی هستید و میخواهید:
- زمان توسعه را کاهش دهید
- عملکرد و سئوی سایت را بهبود بخشید
- و تجربه کاربری بهتری ارائه کنید،
پیشنهاد میشود Next.js را در اولویت قرار دهید.
هنوز بین Next.js و React مرددی؟
فقط پروژهت رو بسپار به لَنسریفای، ما کمکت میکنیم بهترین مسیر رو انتخاب کنی 💡
🔗 شروع همکاری





